Starters in Randstad profiteren flink van afschaffing overdrachtsbelasting in 2021
Sinds begin dit jaar zijn de hypotheekaanvragen van jonge huizenkopers in de leeftijd tot 35 jaar met 8 procent gegroeid, blijkt uit cijfers van De Hypotheker. De grootste toename in januari en februari ten opzichte van een jaar eerder is zichtbaar in Noord-Holland (+21 procent), terwijl het gemiddelde hypotheek (353.000 euro) hier juist het hoogst is. Zodoende lijken starters te profiteren van een aantal maatregelen die sinds begin dit jaar van kracht zijn. Toch blijft het perspectief van starters – onder invloed van de alsmaar stijgende huizenprijzen – onder grote druk staan. Zo heeft het kabinet besloten dat de vrijstelling van de overdrachtsbelasting voor huizenkopers onder 35 jaar vanaf 1 april 2021 niet zal gelden voor huizen die meer dan vier ton kosten. Hierdoor worden vooral starters in de Randstad – waar woningen boven de 400.000 euro eerder regel dan uitzondering zijn – onevenredig hard getroffen.
Herinvoering overdrachtsbelasting boven vier ton zet perspectief verder onder druk
Dit jaar is wederom sprake van een stijging van het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning van jonge huizenkopers tot 35 jaar, hoewel de groei minder groot is dan vorig jaar. Opvallend is dat in de maanden januari en februari de grootste toename zichtbaar is in Noord-Holland (+21 procent), Zuid-Holland (+17 procent) en Gelderland (+14 procent) in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Dit terwijl het probleem voor starters in de Randstad het grootst is. Veel starters die eind 2020 een huis kochten, hebben de datum van de overdracht over de jaarwisseling heen getild, zodat ze gebruik kunnen maken van de afschaffing van de overdrachtsbelasting. Dat scheelt starters onder 35 jaar bij de aankoop van een eerste woning duizenden euro’s. Ook weegt een studieschuld sinds begin dit jaar minder zwaar in de berekening van het maximale hypotheekbedrag. Dit heeft tot gevolg dat starters bij een gemiddelde studieschuld van 25.000 euro zo’n 7.000 tot 8.000 euro meer kunnen lenen, afhankelijk van hun situatie.
Flinke stijging huizenprijzen in afgelopen jaar
Tegelijkertijd is sprake van een duidelijke stijging van de huizenprijzen, waarmee ook het gemiddelde hypotheekbedrag flink stijgt. Zo ligt het gemiddelde hypotheekbedrag bij jonge huizenkopers van 25 tot 35 jaar voor de aankoop van een woning in januari en februari van dit jaar op 301.000 euro, in vergelijking met 261.000 euro in dezelfde periode vorig jaar. Dat is een stijging van ruim 15 procent. Er is hierbij wel sprake van grote regionale verschillen. In Drenthe is het gemiddelde hypotheekbedrag met 234.000 euro het laagst. In vergelijking met 2020 – toen een hypotheek gemiddeld nog 205.000 euro bedroeg – is hier echter ook sprake van een forse stijging van 14 procent. In Noord-Holland ligt het gemiddelde hypotheekbedrag met 353.000 euro het hoogst, terwijl dit in 2020 nog 302.000 euro was. Dat komt overeen met een stijging van 17 procent. Ook binnen de grote steden zijn er flinke uitschieters. Zo bedraagt het hypotheekbedrag in Amsterdam gemiddeld 411.000 euro, terwijl dit vorig jaar 362.000 euro was (+14 procent). In andere populaire steden is een vergelijkbare ontwikkeling zichtbaar. Voorbeelden zijn Eindhoven (nu 320.000 euro: een stijging van 27 procent in vergelijking met 2020) en Groningen (281.000 euro, een stijging van 21 procent), waar de gemiddelde hypotheekbedragen ook fors zijn toegenomen.
Huizenkopers Randstad staan buitenspel
Om de starters een steuntje in de rug te bieden, heeft de overheid begin dit jaar een aantal overheidsmaatregelen voor starters ingevoerd die effect lijken te sorteren, benadrukt Michel van den Akker, directievoorzitter van De Hypotheker. “Zo zit het aantal starters dat een hypotheek aanvraagt in de lift, met name in de provincies Noord- en Zuid-Holland. Tegelijkertijd moeten we ook vaststellen dat een wijziging in één van de belangrijkste maatregelen een grote groep onevenredig hard zal raken”, aldus Van den Akker. “Het opnieuw invoeren van de overdrachtsbelasting voor woningen boven 400.000 euro zal vanaf 1 april resulteren in een ongelijke behandeling van jonge huizenkopers in de Randstad. Juist in de regio waar het tekort aan starterswoningen het grootst is en op korte termijn geen uitzicht is op een significante uitbreiding van het aantal woningen. Juist deze starters moeten al flink overbieden willen zij kans maken op een huis. Met de verwachte prijsstijgingen in de grote steden is een bedrag boven de vier ton euro helaas een reële koopsom voor deze starters.”
