Verbouwen is het nieuwe verhuizen: bijna helft hypotheekaanvragen bestemd voor verbouwen of oversluiten
Hoewel het totale aantal hypotheekaanvragen in het derde kwartaal in vergelijking met dezelfde periode in het topjaar 2020 vrijwel gelijk (-1 procent) is gebleven, vindt een duidelijke verschuiving plaats naar hypotheken die worden aangevraagd voor het oversluiten (+35 procent) of verbeteren van de woning (+52 procent). Het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning is juist sterk gedaald, blijkt uit cijfers van De Hypotheker. In het derde kwartaal daalde het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning met maar liefst 20 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Zo wordt op dit moment nog slechts iets meer dan de helft van het aantal hypotheekaanvragen afgesloten voor de aankoop van een woning. Deze opvallende daling wijst er volgens De Hypotheker op dat de woningmarkt op slot zit.
“Hoewel de vraag naar koopwoningen onverminderd hoog blijft, bevindt het aantal hypotheektransacties voor de aankoop van een nieuwe woning zich op een dieptepunt. Door de oververhitte huizenmarkt kiezen Nederlanders massaal eieren voor hun geld. Alles wijst er op dat huizenkopers als gevolg van de enorme woningnood op zoek gaan naar haalbare alternatieven. Zo is bijna de helft van de hypotheekaanvragen afkomstig van huizenbezitters die hun hypotheek willen oversluiten of hun woning willen verbeteren, bijvoorbeeld door deze te verbouwen of te verduurzamen”, vertelt Michel van den Akker, directievoorzitter van De Hypotheker. “De vooruitzichten voor huizenkopers zijn nog altijd vrij somber. Zo neemt de enorme schaarste aan betaalbare woningen alleen maar toe en zullen ook de huizenprijzen dit jaar naar verwachting met gemiddeld zo’n 14 procent stijgen.”
Sterke daling hypotheekaanvragen aankoop woning
Vooral in Gelderland (-27 procent) en de provincies in de Randstad (Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht; -20 procent) is het aantal transacties voor de aankoop van een woning sterk gedaald. Opvallend is dat ook in de noordelijke provincies (Groningen, Friesland en Drenthe) sprake is van een flinke daling (-19 procent). Dit duidt erop dat de woningnood in deze provincies ook steeds meer toeneemt. Het totale aantal hypotheekaanvragen is in de noordelijke regio weliswaar wel gestegen (+13 procent), maar dat komt door een enorme toename van het aantal oversluitingen (+73 procent) en het aantal hypotheekaanvragen bedoeld voor de verbetering van de woning (+99 procent).
Het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning is in het derde kwartaal ook gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2019 (-13 procent), toen de coronacrisis nog niet was begonnen. Het totale aantal hypotheekaanvragen is wel gestegen (+15 procent) ten opzichte van dezelfde periode in 2019, met name onder invloed van een enorme groei in het aantal oversluiters. Waar in het derde kwartaal van 2019 nog 70 procent van het totale aantal hypotheektransacties bedoeld was voor de aankoop van een woning, is dit in 2021 nog slechts iets meer dan de helft (53 procent). Dit is het gevolg van het enorme tekort aan betaalbare woningen. Zo is in heel Nederland een sterke stijging van het gemiddelde hypotheekbedrag zichtbaar. Sinds het derde kwartaal van 2019 is dit met 19 procent gestegen (van 273.000 naar 324.000 euro) en ten opzichte van 2020 met 11 procent (van 291.000 naar 324.000 euro).
Aantal oversluiters stijgt explosief
In het derde kwartaal van 2021 koos maar liefst 91 procent van de hypotheekaanvragers voor een rentevaste periode van 20 jaar of langer. Vanwege de aanhoudend lage hypotheekrente is het nog steeds gunstig om een hypotheek over te sluiten. Het aantal oversluiters is sinds 2019 dan ook zeer sterk toegenomen (+99 procent); ten opzichte van 2020 bedraagt de stijging 35 procent. Op dit moment wordt een kwart van de hypotheekaanvragen gebruikt om de hypotheek over te sluiten.
Bijna één op vijf hypotheken gebruikt voor woningverbetering
Daarnaast is 19 procent van de hypotheekaanvragen afkomstig van huizenbezitters die hun woning willen verbouwen of verduurzamen. Het aantal hypotheekaanvragen voor woningverbetering is 53 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Ten opzichte van het derde kwartaal van 2019 is zelfs sprake van een stijging van 103 procent. Vanwege de krapte op de huizenmarkt kiezen veel huizenbezitters er (noodgedwongen) voor om te investeren in hun eigen woning. Van den Akker: “Uit onze analyse blijkt dat de huizenmarkt nu definitief op slot zit. Daarom kiezen veel Nederlanders er voor hun woning te verbouwen of de hypotheek over te sluiten, zodat zij op hun maandlasten kunnen besparen. De blik is dan ook gericht op Den Haag. We hopen dat er snel een nieuw kabinet aantreedt, zodat er behalve de extra investering van 1 miljard euro voor het versneld bouwen van nieuwe woningen ook structurele maatregelen kunnen worden getroffen om de impasse op de huizenmarkt te doorbreken. Daarnaast pleiten we voor de terugkeer van het Ministerie van Volkshuisvesting in combinatie met een aanpak die verder kijkt dan één regeringstermijn.”