Linkse VVD plannen maken einde aan vrije sector en boetes voor verhuurders mogelijk
Om huurders met een middeninkomen te beschermen tegen zogenaamde excessen en ervoor te zorgen dat zij een ‘eerlijke prijs’ voor hun woning betalen, wil het kabinet onder leiding van de VVD de middenhuur reguleren en maakt hiermee defacto een einde aan de vrije sector in Nederland. Experts verwachten een bouwinfarct en (institutionele) investeerders geven ons land een ‘rode vlag’.
De vraag die achter blijft: wie gaat straks de woningbouwopgave en verduurzaming van de woningvoorraad betalen?
Door het middenhuursegment te reguleren en het woningwaarderingsstelsel (WWS) dwingend te maken, gaat de huurprijs van ruim 300.000 woningen met gemiddeld 190 euro omlaag. De regulering is vormgegeven aan de hand van vier uitgangspunten: de bescherming van de huurder, voldoende aanbod van betaalbare woningen, de investeringsbereidheid van verhuurders en het stimuleren van de verduurzaming van huurwoningen.
Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening: “Een betaalbare huurwoning is voor mensen met een middeninkomen steeds minder vanzelfsprekend. Door de enorme schaarste wordt de hoofdprijs gevraagd voor woningen die dat echt niet waard zijn. Terwijl leraren, verpleegkundigen en politieagenten die rekening mogen betalen. Met de regulering van de middenhuur wil ik hen beter beschermen tegen excessen, zodat mensen een eerlijke prijs voor hun woning betalen.”
Regulering middenhuur
De huurprijsbescherming voor middeninkomens wordt ingevoerd door uitbreiding en modernisering van het bestaande WWS. Dit bestaat al voor het sociale segment (voor woningen tot circa 141 punten) en met de uitbreiding van het WWS wordt deze grens opgetrokken tot 187 punten, zodat ook middeninkomens een gereguleerde huurprijs krijgen. 187 punten komt op dit moment overeen met iets meer dan 1.000 euro. De prijs bij dit puntenaantal wordt jaarlijks geïndexeerd met inflatie en zal bij inwerkingtreding van de wet op circa 1.100 euro uitkomen. De regulering gaat gelden voor nieuwe huurcontracten en zo lang als er schaarste op de woningmarkt is. De noodzaak van de regulering wordt op verschillende momenten geëvalueerd.
Extra impuls voor verduurzaming
Ook om het stelsel beter te laten aansluiten bij de kwaliteit van middenhuurwoningen die nu gebouwd worden en de investeringsbereidheid van verhuurders op peil te houden, moet het WWS gemoderniseerd worden. Zo wordt de energiezuinigheid van een woning beter gewaardeerd. Woningen met energielabel A of hoger krijgen extra punten, terwijl energielabel E of lager minpunten krijgt. Hierdoor wordt het prijsverschil tussen woningen met een goed en een slecht energielabel groter en wordt de verduurzaming van huurwoningen gestimuleerd. Ook zal de waardering van de buitenruimte worden aangepast, waardoor een dakterras van 20 vierkante meter meer punten oplevert dan een balkon van vier vierkante meter. Ten slotte gaat de maximering van de WOZ-waarde gelden vanaf 187 punten in plaats van de huidige 142 punten, zodat woningen niet enkel door een hoge WOZ-waarde in de vrije sector terechtkomen.
Nieuwbouw krijgt extra steun in de rug
Het uitgangspunt is dat de regulering geldt voor zowel bestaande bouw als nieuwbouw. Wel is het belangrijk dat de regulering lopende nieuwbouwprojecten niet vertraagt. Daarom wordt er een opslag ingevoerd voor nog op te leveren nieuwbouwwoningen ter hoogte van 5% van de maximale huurprijs tot 10 jaar na oplevering. Dit geldt voor middenhuurwoningen die worden opgeleverd na 1 januari 2024 en waarvan de bouw is gestart voor 1 januari 2025.
Verplichte maximale prijs
Daarnaast zal het WWS dwingend gemaakt worden. Hierdoor zijn verhuurders in het gereguleerde segment verplicht de maximale huurprijzen op basis van het WWS te respecteren. Wanneer een verhuurder zich hier niet aan houdt door een andere huurprijs in de huurovereenkomst op te nemen, kan hierop gehandhaafd worden. Verhuurders riskeren straks een boete als zij een te hoge huurprijs vragen voor een woning die op basis van de kwaliteit een sociale- of middenhuurwoning zou moeten zijn. De gevolgen voor de handhaving zullen de komende periode in kaart gebracht worden.
Meer betaalbare woningen
Door de regulering van het middensegment zijn er straks meer betaalbare huurwoningen. Corporaties, institutionele beleggers en ontwikkelaars willen tot en met 2030 100.000 middenhuurwoningen bouwen. Ook zorgt het dwingend maken van het WWS ervoor dat gereguleerde woningen verhuurd worden voor de prijs die past bij de kwaliteit van de woning. Dit verbetert de algehele betaalbaarheid van woningen in de huursector.